دکتر محمد حسین میربلوک

آنوریسم مغزی یک مشکل جدی در رگ‌های خونی مغز است که ممکن است باعث پارگی و خونریزی شود. عمل بسته آنوریسم مغزی روشی کم‌تهاجمی است که به منظور ترمیم بخش ضعیف رگ خونی انجام می‌شود و می‌تواند خطر سکته مغزی و آسیب به مغز را کاهش دهد. همچنین مراقبت های بعد از عمل آنوریسم مغزی نیز برای بهبودی سریع‌تر و پیشگیری از عوارض احتمالی بسیار مهم است. این مراقبت‌ها شامل استراحت کافی، رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای، مدیریت داروها، و مراقبت از محل جراحی است. همچنین، توجه به فعالیت‌های روزمره و اجتناب از فشار بیش‌ازحد، در دوران نقاهت اهمیت ویژه‌ای دارد. در این مقاله به بررسی نکات کلیدی برای مراقبت‌های بعد از عمل آنوریسم مغزی پرداخته می‌شود.

عوارض بعد از عمل آنوریسم مغزی

گاهی عمل جراحی آنوریسم مغزی نیز می‌تواند عوارض و خطرات خاصی را مانند جراحی های دیگر به همراه داشته باشد. این عوارض ممکن است بلافاصله بعد از عمل یا در طول زمان بروز کنند. برخی از عوارض شایع شامل:

مهم این است که بیماران پس از عمل آنوریسم مغزی تحت نظر پزشکان متخصص قرار گیرند و هرگونه علائم غیرعادی را به سرعت گزارش دهند. همچنین، پیگیری‌های منظم بعد از عمل برای ارزیابی وضعیت بیمار و پیشگیری از عوارض احتمالی ضروری است. جدا از انتخاب جراح با تجربه برای انجام عمل آنوریسم، مراقبت های بعد از عمل آنوریسم نیست تا حد زیادی به کاهش عوارض کم می‌کند.

روند بهبودی بعد از عمل آنوریسم مغزی

🔶️ آنوریسم مغزی در واقع، بخشی برجسته و ضعیف از یک رگ خونی است که گاهی می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند یا باعث خونریزی و پارگی شود. جراحی آنوریسم مغزی می‌تواند این مشکل را برطرف کرده و از سکته مغزی، خونریزی و آسیب‌های مغزی جلوگیری کند.  روند بهبودی هر فرد بعد از عمل آنوریسم متفاوت است و به شدت آسیب، محل آنوریسم و… بستگی دارد.

🔶️ در این جراحی، پزشک برش‌هایی روی پوست سر و جمجمه شما ایجاد کرده و با قرار دادن یک گیره فلزی روی قسمت ضعیف رگ خونی مغز، آن را ترمیم کرده است. سپس، قطعه جدا شده جمجمه با کمک صفحات و گیره‌های فلزی دوباره در جای خود قرار گرفته است. پس از جراحی، ممکن است برای چند هفته احساس خستگی شدیدی داشته باشید. همچنین ممکن است تا یک یا دو هفته سردرد یا مشکلات تمرکز را تجربه کنید. بهبودی کامل معمولاً بین ۴ تا ۸ هفته زمان می‌برد.  

🟠️ زخم‌های جراحی ممکن است برای حدود ۵ روز درد داشته باشند. ممکن است پوست سر شما متورم شود یا در اطراف زخم احساس بی‌حسی و دردهای تیرکشنده کنید. تورم و کبودی در اطراف چشم‌ها نیز طبیعی است. با شروع بهبودی، ممکن است زخم‌ها خارش داشته باشند. برای کاهش سردرد، درد، تورم و خارش می‌توانید از داروها و کمپرس یخ استفاده کنید.  
در این جراحی، برش‌ها با گیره‌ها یا صفحات فلزی کوچک بسته شده‌اند. برخی از این گیره‌ها و صفحات ممکن است لازم باشد ۷ تا ۱۰ روز پس از جراحی برداشته شوند. اگر سر شما تراشیده شده با، می‌توانید تا رشد مجدد موها از کلاه یا روسری استفاده کنید، یا اگر برایتان اهمیت ندارد، بدون پوشش بمانید.  
این راهنما به شما تصویر کلی از مدت زمان بهبودی می‌دهد. با این حال، سرعت بهبودی در هر فرد متفاوت است. برای بهبودی سریع‌تر، توصیه‌های زیر را دنبال کنید.

توجه کنید که موارد ذکر شده به صورت کلی ارائه شده‌اند و نباید جایگزین دستورالعمل‌های پزشکی شوند.

☑️ بخش مربوط به فعالیت‌  
- استراحت: هر زمان که احساس خستگی کردید استراحت کنید. این که در طول روز خواب‌آلوده باشید، طبیعی است. به همین علت بهتر است تا برنامه‌ای برای چرت زدن روزانه خود داشته باشید. خواب کافی روند بهبودی‌تان را تسریع می‌کند.  - مرخصی: بسته به نوع شغل‌تان یا به طور کلی ممکنه نیاز داشته باشید حداقل ۴به مدت  هفته از کار مرخصی بگیرید. از جراح خود بپرسید چه زمانی می‌توانید به کار برگردید.  
- نحوه خوابیدن: هنگام استراحت یا خواب، بهتر است به پشت نخوابید. می‌توانید از بالش‌های شیب‌دار استفاده کنید یا زیر بالش خود یک حوله رول شده قرار دهید. همچنین با بالا بردن پایه‌های سر تخت با آجر یا بلوک‌های چوبی، می‌توانید ارتفاع تخت را تنظیم کنید.  
- بلند شدن: هنگام بلند شدن از حالت درازکش، سر خود را به آرامی بالا بیاورید. این کار از سردرد و سرگیجه جلوگیری می‌کند.  
- شستن مو: می‌توانید ۲ تا ۳ روز پس از جراحی موهای خود را بشویید. اما به مدت ۲ تا ۳ هفته از خیس شدن کامل سر یا شنا کردن خودداری کنید.  
- رنگ کردن مو: تا ۴ هفته پس از جراحی، از رنگ کردن مو خودداری کنید. 

- پیاده‌روی: هر روز کمی پیاده‌روی کنید. میزان پیاده‌روی خود را به تدریج افزایش دهید. پیاده‌روی به بهبود جریان خون، جلوگیری از ذات‌الریه و یبوست کمک می‌کند.  
- بلند کردن اجسام سنگین: تا زمانی که پزشک اجازه نداده است، از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت‌های سنگین پرهیز کنید.  
- رانندگی: تا ۲ تا ۳ هفته پس از جراحی یا تا زمانی که پزشک تایید بدهد، رانندگی نکنید.  
- سفر هوایی: قبل از برنامه‌ریزی برای سفر با هواپیما، از پزشک خود بپرسید چه زمانی این کار برای شما بی‌خطر است.

☑️  رژیم غذایی  
- رژیم معمول: می‌توانید رژیم غذایی همیشگی خود را ادامه دهید. اگر معده شما ناراحت است، غذاهای ساده و کم‌چرب مثل برنج ساده، مرغ کبابی، نان تست و ماست بخورید.  
- مصرف مایعات: طبق دستور پزشک، مقدار مشخصی مایعات بنوشید.  
- مصرف الکل: تا زمانی که پزشک اجازه نداده، از مصرف الکل خودداری کنید.  
- یبوست: ممکن است حرکات روده شما بعد از جراحی نامنظم شود که طبیعی است. برای پیشگیری از یبوست یا فشار هنگام اجابت مزاج، از مکمل فیبر استفاده کنید. اگر بعد از چند روز اجابت مزاج نداشتید، از پزشک درباره مصرف ملین خفیف سوال کنید.  

☑️  مراقبت از جای زخم 
- نوار چسب: اگر بر روی برش‌های شما نوار چسب وجود دارد، آن را به مدت یک هفته یا تا زمانی که خود به خود بیفتد، دست‌نخورده باقی بگذارید.  
- تمیزی و خشکی: محل برش را تمیز و خشک نگه دارید. پانسمان را هر دو روز یک بار، یا اگر خیس یا کثیف شد، تعویض کنید.  
- دوش گرفتن: حتما پس از تأیید پزشک، دوش بگیرید یا حمام کنید. محل جراحی را با آب گرم و صابون به آرامی بشویید و سپس خشک کنید.

☑️  ورزش  
- فعالیت‌های پرخطر: به مدت ۳ ماه پس از جراحی از فعالیت‌های پرخطر، مانند بالا رفتن از نردبان، خودداری کنید.  
- فعالیت‌های شدید: از فعالیت‌های سنگین مانند دوچرخه‌سواری، دویدن، وزنه‌برداری یا ورزش‌های هوازی تا ۳ ماه یا تا زمانی که پزشک اجازه دهد، پرهیز کنید.  

☑️  کمپرس یخ  
- کاهش علائم: در ۱ یا ۲ روز اول پس از جراحی، می‌توانید با توصیه‌ی پزشک برای کاهش درد، تورم و خارش از کمپرس یخ استفاده کنید. یخ یا کمپرس سرد را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی سر خود قرار دهید و حتماً یک پارچه نازک بین یخ و پوست خود بگذارید.  

مدت زمان به هوش آمدن بعد از عمل مغز

- مدت زمان به هوش آمدن بعد از عمل مغز می‌تواند بسته به نوع عمل، وضعیت عمومی بیمار و عوامل دیگر متفاوت باشد. به طور کلی، بیماران معمولاً بعد از عمل جراحی مغز در اتاق ریکاوری تحت نظر قرار می‌گیرند و ممکن است چند ساعت طول بکشد تا به طور کامل به هوش بیایند. 
- در برخی موارد، بیماران ممکن است به سرعت به هوش بیایند و در برخی دیگر ممکن است نیاز به زمان بیشتری داشته باشند. پزشکان معمولاً وضعیت بیمار را به دقت زیر نظر دارند و هرگونه تغییر یا نگرانی را بررسی می‌کنند. اگر سوال خاصی دارید یا نگران وضعیت خاصی هستید، بهتر است در مشاوره آنلاین جراح مغز و اعصاب، با متخصص مربوطه مشورت کنید. قسمت هایی از مقاله برگرفته از: myhealth.alberta.ca/Health