سکته مغزی هموراژیک: تهدیدی برای مغز
وقتی جریان خون به قسمتی از مغز قطع یا به شدت کاهش پیدا میکند، سکته مغزی رخ میدهد. این اتفاق مانند این است که بخشی از مغز به دلیل قطع برق از کار بیفتد. سکته مغزی دو نوع اصلی دارد:
سکته ایسکمیک: در این نوع، رگ خونی مسدود شده و خون نمیتواند به مغز برسد.
سکته هموراژیک: در این نوع، رگ خونی پاره شده و خونریزی در مغز ایجاد میشود.
در این قسمت قصد داریم تا برایتان از درمان موثر سکته مغزی هموراژیک بگوییم و سکته مغزی هموراژیک را زیر ذره بین قرار دهیم.
📌️ مغز برای عملکرد صحیح به اکسیژن نیاز دارد. وقتی خونرسانی به بخشی از مغز قطع میشود، سلولهای مغزی به سرعت آسیب میبینند و ممکن است از بین بروند. این آسیب میتواند دائمی باشد و باعث مشکلات جدی در حرکت، گفتار، حافظه و سایر عملکردهای بدن شود.
📌️ شدت عوارض سکته مغزی به عوامل مختلفی از جمله اندازه ناحیه آسیبدیده، سرعت درمان و سن فرد بستگی دارد. برخی از افراد پس از سکته مغزی بهبودی کامل پیدا میکنند، اما در برخی دیگر، عوارض دائمی باقی میماند. در موارد شدید، سکته مغزی میتواند منجر به مرگ شود.
سکته مغزی، یک اختلال ناگهانی است که در اثر قطع یا کاهش جریان خون به بخشی از مغز رخ میدهد. این اختلال می تواند منجر به آسیب دائمی به سلول های مغزی و در نتیجه مشکلات جدی در عملکرد بدن شود.
سکته های مغزی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: 1. سکته مغزی ایسکمیک و 2. سکته مغزی هموراژیک.
در این نوع سکته، یک لخته خون یا تکه ای از ماده دیگر، رگ خونی را که به مغز خون میرساند مسدود می کند. این مسدود شدن باعث می شود که بخشی از مغز خون کافی دریافت نکند و سلولهای مغزی در آن ناحیه شروع به مرگ کنند.
- آترواسکلروز: تصلب شرایین یا سخت شدن دیواره رگ ها که با گذشت زمان و تجمع چربی در رگها رخ میدهد.
- لخته شدن خون (ترومبوز): تشکیل لخته خون در داخل رگ های مغز.
- آمبولی: مسدود شدن رگ توسط لخته ای که از قسمت دیگری از بدن به مغز منتقل شده است.
2️⃣️ سکته مغزی هموراژیک یک بیماری اورژانسی است و هر دقیقه تأخیر در درمان، میتواند باعث آسیب جدی به مغز شود. در این نوع سکته، یکی از رگ های خونی در مغز پاره می شود و خونریزی داخل مغز رخ می دهد. این خونریزی باعث فشار بر روی بافت مغز و آسیب به سلولهای مغزی می شود. نام دیگر سکته مغزی هموراژیک خونریزی درون مغزی می باشد.
هموراژیک (Hemorrhagic) به معنی اتفاق افتادن خونریزی در بدن می باشد. بنابراین زمانی که از این اصطلاح استفاده می شود، به وضعیتی اشاره دارد که در آن خونریزی وجود داشته و یا احتمال خونریزی وجود دارد.
در پزشکی، هموراژیک می تواند به موارد زیر اشاره داشته باشد:
🔴️ سکته مغزی هموراژیک: نوعی وضعیت حاد و اورژانسی از سکته مغزی است که در آن رگ خونی در مغز پاره شده و باعث خونریزی می شود. در این مقال به دادن اطلاعات جامع درباره این موضوع اشاره کردیم.
🔴️ کیست هموراژیک: نوعی کیست (کیسه پر از مایع) است که در آن خونریزی رخ داده است.
🔴️ بیماری های هموراژیک: یه صورت کلی بیماری های هموراژیک گروهی از بیماری ها می باشند که با اختلال در انعقاد خون و افزایش احتمال خونریزی همراه هستند.
در مجموع، هرجا که کلمه هموراژیک را دیدید، به یاد داشته باشید که به خونریزی یا احتمال خونریزی در شخص اشاره دارد.
پاره شدن رگ در مغز به عوامل مختلفی بستگی دارد که به چند مورد مهم آن اشاره می کنیم:
- آنوریسم: گشاد شدن غیر طبیعی یک رگ خونی که ممکن است در هر نقطهای از مغز رخ دهد.
- تومورهای مغزی: تومورهای مغزی میتوانند باعث فشار بر روی رگهای خونی و پارگی آنها شوند.
- ضربه به سر: ضربه شدید به سر میتواند باعث پارگی رگهای خونی در مغز شود.
+ همانطور که گفتیم سکته مغزی هموراژیک، اتفاقی ناگهانی و خطرناک است که زمانی رخ می دهد که رگ های خونی در مغز پاره شده و خونریزی ایجاد می کنند. اما چه چیزی باعث می شود این رگ های ظریف ترک بخورند؟
علت دقیق این ناهنجاریها هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن ها نقش دارند، همچنین ضربه به سر نیز باعث خونریزی می گردد. با این حال دو عامل اصلی در ایجاد این فاجعه نقش دارند:
تصور کنید یک بادکنک را بیش از حد باد کنید. چه اتفاقی میافتد؟ دقیقاً همان چیزی که در آنوریسم مغزی رخ میدهد. با گذشت زمان و تحت فشار خون بالا، بخشی از یک رگ خونی در مغز بهتدریج گشاد شده و به شکل یک بادکنک کوچک در میآید. این بخش ضعیف شده، در نهایت ممکن است ترکیده و خونریزی شدیدی را به دنبال داشته باشد. گاهی اوقات، این ضعف در دیواره رگها از بدو تولد وجود دارد و به آنوریسم مادرزادی معروف است.
ناهنجاری شریانی وریدی مغز: تصور کنید دو لوله آب با قطرهای متفاوت به هم متصل شوند. این اتصال غیرطبیعی می تواند باعث نشت آب و ایجاد مشکلات شود. در مغز نیز، گاهی اوقات رگ های خونی بزرگ و کوچک به صورت مستقیم و بدون واسطه به هم متصل می شوند. این اتصال غیر طبیعی، که از بدو تولد وجود دارد، می تواند باعث افزایش فشار خون در ناحیه اتصال و در نهایت پارگی رگ شود.
📍️ به علت آن که سکته مغزی هموراژیک باعث خونریزی در سر می شود؛ علائم این نوع سکته مغزی می تواند به سرعت ظاهر شود و بسیار جدی باشد.
علائم هشداردهنده سکته مغزی هموراژیک عبارتند از:
این سردرد اغلب شدیدترین سردردی است که فرد تاکنون در زندگی تجربه کرده است.
امکان دارد در صورت، بازو یا پا احساس ضعف یا بی حسی کنید.
مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار؛ شاید نتوانید کلمات را به درستی تلفظ کنید یا نتوانید منظور دیگران را بفهمید.
امکان دارد تا دیدتان دچار دوبینی شود، تاری دید داشته باشید یا بخشی از میدان دیدتان را از دست بدهید.
علاوه بر تمامی موارد؛ امکان دارد احساس سرگیجه یا عدم تعادل داشته باشید و به راحتی بیفتید.
این علائم به دلیل افزایش فشار داخل جمجمه به دلیل خونریزی ایجاد می شوند.
در برخی موارد، سکته مغزی هموراژیک می تواند باعث تشنج شود.
در صورت خونریزی مغزی امکان دارد تا دچار گیجی، خواب آلودگی یا از دست دادن هوشیاری شوید.
+ اگر شما یا یکی از عزیزانتان هر یک از این علائم را تجربه کرد، بدون فوت وقت با اورژانس تماس بگیرید. هر دقیقه تاخیر در درمان سکته مغزی هموراژیک میتواند به آسیب جدی مغز منجر شود.
توجه: علائم سکته مغزی هموراژیک می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. اگر شک دارید که دچار سکته مغزی شده اید، بهتر است به جای خود درمانی، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- فشار خون بالا
- آنوریسم مغزی
- ضربه به سر
- مصرف برخی داروها
- اختلالات خونریزی
- ناهنجاری های شریانی وریدی
تشخیص سکته مغزی هموراژیک با استفاده از تصویربرداری های پزشکی مانند سی تی اسکن یا ام آر آی انجام می شود. درمان این نوع سکته مغزی شامل کنترل فشار خون، کاهش خونریزی و کاهش فشار داخل جمجمه است. در برخی موارد، جراحی برای برداشتن لخته خون یا ترمیم رگ آسیب دیده ضروری است.
سکته مغزی هموراژیک اورژانسی است که نیازمند مداخله سریع جراح مغز و اعصاب است. هدف اصلی درمان، کنترل خونریزی و کاهش فشار داخل جمجمه خواهد بود.
درمان های اورژانسی سکته مغزی هموراژیک شامل موارد زیر هستند:
دارودرمانی: داروهای کاهش فشار خون برای کاهش فشار بر رگ های خونی آسیب دیده و کنترل خونریزی تجویز می گردد. داروهای ضد انعقاد: در صورتی که بیمار از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کرده، ممکن است داروهای ضد انعقاد تجویز شود تا از خونریزی بیشتر جلوگیری شود.
جراحی: در صورت خونریزی شدید جراحی از اصلی ترین روش های درمان سکته مغزی هموراژیک می باشد.
برداشتن لخته خون: جراح با استفاده از ابزارهای مخصوص، لخته خون را از مغز خارج میکند.
ترمیم رگ آسیبپدیده: در صورتی که رگ خونی پاره شده، جراح ممکن است آن را ترمیم یا مسدود کند.
کاهش فشار داخل جمجمه: در مواردی که خونریزی شدید باشد، ممکن است برای کاهش فشار داخل جمجمه، بخشی از جمجمه برداشته شود.
هر دقیقه تاخیر در درمان سکته مغزی هموراژیک، میتواند به آسیب های جدی و دائمی مغز منجر شود. بنابراین، در صورت مشاهده علائم سکته مغزی، بیدرنگ با اورژانس تماس بگیرید.
- شدت خونریزی: هرچه خونریزی شدیدتر باشد، درمان پیچیدهتر و احتمال عوارض بیشتر است.
- محل خونریزی: محل خونریزی در مغز نیز بر نوع درمان و احتمال بهبودی تاثیرگذار است.
- سلامت عمومی بیمار: بیماریهای زمینهای و سن بیمار نیز بر روند درمان و بهبودی تاثیرگذار هستند.
- مصرف بیش از حد الکل و مواد مخدر: این مواد میتوانند به رگ های خونی آسیب رسانده و خطر سکته مغزی را افزایش دهند.
- رقیق کننده های خون: اگر از رقیق کننده های خون استفاده میکنید، حتماً با پزشک خود در مورد فواید و خطرات آن صحبت کنید.
- کنترل فشار خون
- کنترل قند خون
- ترک سیگار
- کاهش مصرف الکل
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
با رعایت این موارد میتوانید خطر ابتلا به سکته مغزی هموراژیک را کاهش دهید.
نکته: این متن صرفاً برای اطلاع رسانی می باشد و نمیتواند جایگزین مشاوره پزشکی شود. برای تشخیص و درمان دقیق، همیشه به پزشک مراجعه کنید.
سکته مغزی هموراژیک یک وضعیت اورژانسی است که در آن رگ خونی در مغز پاره شده و باعث خونریزی می شود. اولین و تنها اقدامی که در صورت مشاهده علائم باید کرد مراجعه فوری به بیمارستان و یا تماس با اورژانس است. اصلی ترین روش درمان خونریزی مغزی جراحی می باشد، با این حال ممکن است برای بهبود شرایط امکان دارد تا در کنار عمل درمان دارویی نیز توصیه شود. درمان دارویی این نوع سکته مغزی عمدتاً بر کنترل فشار خون، کاهش تورم مغزی و جلوگیری از عوارض بیشتر متمرکز است.
- کنترل فشار خون: فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی خطر سکته مغزی هموراژیک است. بنابراین، کاهش سریع و کنترل شده فشار خون برای جلوگیری از گسترش خونریزی و کاهش فشار بر رگهای خونی مغز ضروری است.
- کاهش تورم مغزی: خونریزی در مغز باعث ایجاد تورم میشود که میتواند به بافتهای مغزی آسیب برساند. داروهایی برای کاهش این تورم تجویز میشوند.
- جلوگیری از تشنج: خونریزی مغزی میتواند خطر ابتلا به تشنج را افزایش دهد. داروهای ضد تشنج برای جلوگیری از بروز تشنج تجویز میشوند.
- کنترل درد: داروهای مسکن برای کنترل درد ناشی از خونریزی و فشار مغزی تجویز می شوند.
- داروهای کاهش فشار خون: این داروها به طور سریع فشار خون را کاهش میدهند تا از گسترش خونریزی جلوگیری کنند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): این داروها به کاهش تورم و التهاب کمک می کنند.
- داروهای ضد تشنج: این داروها برای جلوگیری از بروز تشنج تجویز میشوند.
- داروهای مسکن: برای کنترل درد.
- داروهای کاهش دهنده خونریزی: در برخی موارد، ممکن است از داروهایی برای کاهش سرعت خونریزی استفاده شود.
+ مهم: درمان دارویی سکته مغزی هموراژیک باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود و نوع دارو و دوز آن بسته به شرایط بیمار متفاوت خواهد بود.
+ علاوه بر درمان دارویی، ممکن است به درمانهای دیگری مثل توانبخشی احتیاج داشته باشید. پس از درمان اولیه و توقف خونریزی، توانبخشی برای بهبود عملکردهای از دست رفته ناشی از سکته مغزی بسیار مهم است.
مدت زمان بهبودی پس از سکته مغزی بسیار متغیر بوده و به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:
نوع سکته مغزی: سکته های ایسکمیک (ناشی از انسداد رگ) و هموراژیک (ناشی از خونریزی) مدت زمان بهبودی متفاوتی دارند.
شدت سکته مغزی: هرچه سکته شدیدتر باشد، مدت زمان بهبودی طولانیتر خواهد بود.
محل سکته: محل آسیب در مغز بر عملکردهای تحت تأثیر قرار گرفته و در نتیجه بر مدت زمان بهبودی تأثیر میگذارد.
زمان: این که بیمار در صورت بروز علائم؛ هر چه سریعتر به بیمارستان برسد و.
سن بیمار و وضعیت کلی سلامتی: افراد مسنتر و افرادی که دارای بیماریهای زمینهای هستند، ممکن است روند بهبودی کندتری داشته باشند.
همکاری بیمار در روند درمان: همکاری بیمار در انجام تمرینات توانبخشی و رعایت دستورات پزشک، نقش مهمی در سرعت بخشیدن به بهبودی دارد.
به طور کلی، بهبودی پس از سکته مغزی می تواند یک فرآیند طولانی و چالشی باشد. برخی افراد ممکن است بهبودی کامل را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دارای اختلالات پایدار مانند ضعف، مشکلات گفتاری یا مشکلات بینایی باشند.
جمع بندی
سکته مغزی هموراژیک، ریشه در مشکلات ساختاری و عملکردی رگ های خونی مغز دارد. آنوریسم و ناهنجاری شریانی-وریدی، دو عامل اصلی در ایجاد این سکته مغزی هستند. هر دو این عوامل می توانند باعث افزایش فشار خون در ناحیه آسیبدیده و در نهایت پارگی رگ شوند.
یک نکته مهم: هر فردی پس از سکته مغزی، یک مسیر بهبودی منحصر به فرد را طی م یکند. با صبر، پشتکار و حمایت خانواده و دوستان، م یتوان به بهبودی قابل توجهی دست یافت.
برای جلوگیری از سکته مغزی هموراژیک، کنترل فشار خون، انجام معاینات دوره ای و داشتن سبک زندگی سالم بسیار مهم است